Duurzaam leven, wonen en werken kan op basis van 5 principes.
Een tijd geleden werd ik uitgenodigd in onze bibliotheek over het thema duurzaamheid. Weerman Reinier van den Berg sprak daar een klein gezelschap toe, met een indrukwekkende presentatie. ‘Duurzaam’ is nog steeds een vrij breed en complex begrip. Aan de hand van 5 pijlers kunnen we in Nederland, Europa voor de hele Aarde op het goede spoor komen. Maar er is wel actie nodig.
Dit artikel zal ik de komende jaren met nieuwe kennis en inzichten aanvullen. Daarbij richt ik me op praktische zaken die je kunt doen. Of laten natuurlijk.
Duurzame pijler 1 – meer natuur, bos, biodiversiteit en betere bodem
We hebben het allemaal gezien in de winter: akkers die vollopen. En in de lente en zomer waterschappen die steeds vroeger en langer een onttrekkingsverbod moeten afkondigen. Ook biodiversiteit en beter bodemleven helpt met het voorkomen van meer droogte en afstervende bosgebieden. Hier hoort natuurlijk ook beter omgaan met onze landschappen en weiden bij. Minder intensieve veeteelt en beter omgaan met de grond die we bezitten. Is de hoeveelheid veeteelt écht nodig? We exporteren véél meer dan we in Nederland nodig hebben. Vervolgens sturen we(dood) dier door Europa om het vervolgens weer in te voeren.
Duurzame pijler 2 – energie besparen
Energie besparen is de beste oplossing om de energiecrisis én tekorten te bezweren. Wat je niet nodig hebt, hoef j ook niet op te wekken of af te nemen. Dat telt dubbel! Elke 300 Kilowatt besparing per jaar is een zonnepaneel minder.
Voor de zomerperiode: Je huis in de zomer slim koel houden zorgt ervoor dat je géén airco nodig hebt. Want dat zijn toch niet de fijnste apparaten.
Het is een duivels dilemma: door de opwarming van de aarde hebben meer mensen airconditioning nodig. En omdat er meer energieslurpende airco’s worden gebruikt, warmt de planeet nog sneller op.
NRC 15-07-2022
Wil je je huis koel houden, denk dan aan zomernachtventilatie. een energiearme vorm van koeling. Door ’s nachts te ventileren kun je je huis koelen met gratis koude buitenlucht. Oververhitting van gebouwen kan zo tijdens hete periodes kan worden tegengegaan.
Door ’s nachts op de begane grond een raam of luik open te laten, krijg je een koele luchtstroom richting de open ramen op de bovenverdieping. Dit effect kun je versterken door een ventilator te laten draaien naar buiten toe. Een passiefhuis heeft hier vaak een speciaal luik voor, maar dat kun je ook gewoon in een ‘normaal’ huis toepassen.
Manieren om veel en snel energie te besparen:
- Serieus op kierenjacht gaan in je huis en deze met de juiste materialen verhelpen. Tip: het platform Clusterwoningen met veel video’s en uitleg.
- Je CV-ketel lager instellen. Zeker met de tip hiervoor kun je op veel lager vermogen je huis warm krijgen.
- De bekendste: zorgen voor een of meerdere graden lager in huis.
- Wennen aan dat het af en toe gewoon warm is. Acceptatie in plaats van Airco dus.
Duurzame pijler 3 – hernieuwbare energie
We lopen enorm achter met hernieuwbare energie. Ondanks daken vol particuliere panelen en grote windmolenparken. Het is gewoon niet genoeg. Los daarvan: we hebben ook veel sneller initiatieven nodig om de zelf opgewekte stroom direct zelf te gebruiken of op te slaan. Luister ook naar de Podcast over duurzaamheid met Eneco manager Gijs Diependaal over thuis-accu’s.
Duurzame pijler 4 – Circulaire economie en kringlooplandbouw
Bouwmaterialen die naar de stort gaan. Gebouwen die afgebroken worden zonder na te denken. Landbouw zonder na te denken. We moeten aan de slag met deze thema’s. Ik ben hier niet echt in thuis. Maar zal dit deel regelmatig aanvullen. Wel weet ik veel over passiefhuis-technologie, een mooie manier om energie-arme en klimaatbestendig huizen te bouwen. Meer informatie over passiefhuizen in Nederland deed ik op bij Instituut Kern.
Boekentip over circulair bouwen
Duurzame pijler 5 – Fair en True Pricing
Te goedkoop. Dat denk ik vaak bij bepaalde producten. 99 cent voor een kilo appels (inclusief btw). Wie betaald deze prijs? Niet de consument. Niet de boer (althans… ik vermoed dat die ook niet veel overhoudt. En daardoor veel mest en chemicaliën gebruikt om zo veel mogelijk opbrengst te krijgen). Wie dan wel? Yep. Aarde.
We moeten terug naar kleinschaliger, eerlijker en beter. De schade die je berokkend door te vliegen moet verwerkt worden in de prijs van je ticket. Datzelfde geldt voor vlees en technologische producten. Dan denk ik ook aan ‘de cloud’, wat in feite gewoon iemand anders zijn computer is.
Conclusie 5 pijlers over duurzaamheid
Deze 5 pijlers zijn allemaal met elkaar verbonden. True Pricing gaat over (kringloop)landbouw en productie van goederen en diensten. Hernieuwbare energie begint bij energie besparen. Wat je niet nodig hebt, hoef je ook niet op te wekken. En wat je opwekt, moet je meteen gebruiken of opslaan en later gebruiken. Een artikel dat nooit af is.
Boekentips over duurzaamheid
Ik hou een overzicht bij met relevante boeken over duurzaamheid. Heb je tips? Laat het me weten!
Coverfoto door Jaymantri.
Aljo Hartgers is initiatiefnemer van Doe Duurzaam. Hij schrijft breed over duurzaam wonen, leven en werken. Is enthousiast over elektrisch rijden, slim energie en gas besparen én test graag duurzame producten.
